Tinh trùng là tế bào sinh sản của nam, được sản xuất tại tinh hoàn và mang 23 NST. Đã bao giờ bạn tự hỏi: Cấu trúc tinh trùng như thế nào mà chúng có thể di chuyển để gặp trứng và thụ tinh, hay thắc mắc về chúng chưa?
Tinh trùng nam giới là gì?
Ở người, tinh trùng là giao tử đực mang bộ nhiễm sắc thể (NST) đơn bội gồm 23 nhiễm sắc thể. Khi thụ tinh, 23 (NST) của tinh trùng kết hợp với 23 (NST) của trứng; tạo thành hợp tử có 46 NST và phát triển thành một cá thể hoàn chỉnh. Tinh trùng được biệt hóa cao độ để thực hiện chức năng sinh sản là di chuyển trong đường sinh dục nữ, nhận biết trứng và thụ tinh.
Cấu trúc của tinh trùng
Cấu trúc tinh trùng dài khoảng 50 – 60µm và có 3 phần: Phần đầu, thân và đuôi.
Cấu tạo tinh trùng
Phần đầu tinh trùng:
Đầu tinh trùng có hình dạng như giọt nước, dẹt; dài khoảng 5µm; phía trước có cực đầu, phía sau có cực cuối, ở giữa là nhân mang chất liệu di truyền.
- Cực đầu: Có hình mũ. Chứa nhiều enzyme như hyaluronidase, neuramidase và các proterase khác; các enzyme này có tác dụng tiêu hủy các chướng ngại vật xung quanh trứng; và lớp màng ngoài của trứng để tinh trùng xâm nhập vào bên trong trứng và thụ tinh trứng.
- Nhân: Chứa bộ nhiễm sắc thể đơn bội (1n), 23 nhiễm sắc thể trong đó có 1 nhiễm sắc thể giới tính (X hoặc Y); mỗi tinh trùng có 1 bộ gen riêng biệt. Mặc dù bộ gen này có thể giống 1 bộ gen của 1 tinh trùng khác; nhưng không bao giờ giống hoàn toàn.
Phần thân tinh trùng:
Giữa đầu và đuôi là thân tinh trùng hay còn gọi là cổ tinh trùng; rất mềm mại giúp đầu tinh trùng có thể dễ dàng quay từ bên nọ sang bên kia.
Theo hướng từ phía đầu xuống đuôi, thân tinh trùng có các cấu trúc: Hố lõm; tấm đáy; tiểu thể trung tâm; 9 cột chia đoạn xếp thành hình ống; 9 sợi đặc nối tiếp với 9 cột chia đoạn và đi về phía đuôi tinh trùng; các mitochondri và cặp sợi trục nằm ở giữa chạy suốt từ cổ đến chỗ tận cùng của đuôi tinh trùng.
Phần đuôi tinh trùng:
Đuôi tinh trùng được tạo thành bởi các sợi dây dài bao gồm 1 cặp dây trung tâm được bao quanh bởi 2 vòng, mỗi vòng có 9 dây.
Phần đuôi tinh trùng được chia thành 3 đoạn: Đoạn giữa (middle priece), đoạn chính (principal priece) và đoạn cuối (end priece).
- Đoạn giữa: Là đoạn to nhất của đuôi, có chứa nhiều ty thể. Các ty thể sử dụng đường glucose; và fructose để tạo thành năng lượng dưới dạng ATP (adenorine triphosphate) cung cấp cho tinh trùng hoạt động.
- Đoạn cuối: Những sợi đặc và bao đuôi mỏng dần cho tới khi chúng chỉ còn là 1 lớp màng tế bào mỏng bao bọc phần cuối của đuôi.
Bài viết liên quan:
9 Tiết lộ thú vị về tinh trùng ít ai biết
-
Quá trình sinh tinh diễn ra như thế nào?
Quá trình sinh tinh là quá trình phát triển của các tinh nguyên bào từ giai đoạn lưỡng bội (2n);, chưa biệt hóa, và thành tế bào tinh trùng đơn bội (1n), dạng biệt hóa cao để thực hiện chức năng sinh sản.
Trong quá trình sinh tinh, mỗi tinh nguyên bào phải trải qua 3 giai đoạn:
- Giai đoạn sinh tinh bào: Các tinh nguyên bào phân chia liên tiếp để tạo ra nhiều thế hệ tế bào và cuối cùng tạo thành tinh bào.
- Giai đoạn tiền tinh trùng: Các tinh bào phân chia giảm nhiễm 2 lần liên tiếp để tạo ra các tiền tinh trùng.
- Giai đoạn tạo tinh trùng: Các tiền tinh trùng biệt hóa để có cấu trúc đặc trưng của tinh trùng.
Ở bất kỳ thời điểm nào, tất cả các giai đoạn trên đều diễn ra đồng thời tại các ống sinh tinh của tinh hoàn.
-
Cần phân biệt giữa “tinh trùng” và “tinh dịch”:
Đừng cho rằng tinh trùng và tinh dịch là một, bởi các tế bào tinh trùng chỉ là một phần của tinh dịch mà thôi. Tinh dịch chứa fructose (một loại đường); và proteolytic (nhóm enzym phân hủy), cùng với các enzym khác hỗ trợ cho hành trình của tinh trùng.
-
Không phải tinh trùng luôn định hướng được:
Tinh trùng luôn đi thẳng đến đích gặp trứng? – Điều này không chính xác. Bạn có biết: Chỉ có khoảng một nửa số tinh trùng đã xuất ra đi thẳng đến trứng; còn số còn lại bơi vòng xung quanh mà không thể được định vị được nơi chúng cần đến.
Tinh trùng cũng có khi bị “lạc đường”
-
Chế độ ăn uống ảnh hưởng đến mùi vị của tinh dịch:
Thực phẩm giúp tinh trùng khỏe mạnh rất quan trọng. Quyết định số lượng và chất lượng của tinh trùng. Và mùi của tinh dịch cũng chịu sự ảnh hưởng của chúng. Thực đơn hàng ngày nếu tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ, sữa, tỏi và cà phê sẽ khiến tinh dịch có mùi khó ngửi. Do đó, nếu không muốn tinh dịch có mùi hãy ăn nhiều trái cây tươi. Nhiều rau xanh và uống nhiều nước hơn.
-
Tinh trùng cũng mang giới tính:
Bạn có ngạc nhiên khi biết tinh trùng cũng có giống đực và giống cái? Con đực có xu hướng nhanh nhẹn hơn nhưng thường bị “chết yểu”; ngược lại con cái mặc dù di chuyển chậm chạp nhưng lại có thời gian sống lâu hơn.
-
Tinh trùng bơi nhanh như thế nào?
Các tế bào tinh trùng bơi khoảng 5 mm một giây, hoặc khoảng 0,2 inch. Tốc độ này tuy thấy có vẻ chậm, nhưng thực chất lại không hề nhỏ so với kích thước của tinh trùng là 0,05mm. Nếu chú cá voi cũng có khả năng di chuyển nhanh nhẹn như tinh trùng, thì con cá voi đó có thể bơi với tốc độ 15.000 dặm một giờ.
-
Thời gian sống của một tế bào tinh trùng khoảng 2 tháng:
Nếu như ở người phụ nữ, số lượng trứng chỉ được sản xuất một lần duy nhất, theo ước tính trung bình mỗi phụ nữ có khoảng 1 – 2 triệu trứng non hoặc nang trứng nằm trong buồng trứng thì nam giới lại khác. Cơ thể họ liên tục sản xuất ra tinh trùng mới hàng ngày và thời gian một tế bào tinh trùng từ khi sinh ra cho đến khi chết đi khoảng 2 tháng.
-
Tinh trùng thích sự mát mẻ:
Mặc quần chật, đồ lót có chất liệu thấm hút kém khiến “cậu nhỏ” bí bách, gây nóng ẩm có thể làm tinh trùng bị “ốm” và chết đi. Do đó, muốn tinh trùng khỏe mạnh thì hãy để cho cơ quan sản xuất tinh trùng mát mẻ. Trung bình, nhiệt độ tinh hoàn nên thấp hơn 7 độ C so với phần còn lại của cơ thể.
Nhiệt độ cao có thể khiến tinh trùng bị “nấu chín”
-
Bao nhiêu tế tinh trùng được giải phóng khi một người đàn ông xuất tinh?
Số lượng tinh trùng được xuất ra khác nhau ở mỗi người và mỗi lần; từ khoảng 20 triệu đến 100 triệu con tinh trùng mỗi ml. Người đàn ông khỏe mạnh sẽ sản xuất từ 1,5 ml đến 5 ml tinh dịch ở mỗi lần xuất tinh.
!!!Cần biết rằng:
Quá trình sản tinh trùng của tinh hoàn nếu gặp phải những trở ngại. Hay bất cứ một tác động không tốt nào sẽ làm ảnh hưởng nhiều đến số lượng và chất lượng tinh trùng. Thậm chí, có thể làm tinh trùng có những hình dạng bất thường. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng sinh sản của nam giới. Do đó, hãy biết cách chăm sóc sức khỏe; và cơ quan sinh dục một cách khoa học, thăm khám và điều trị kịp thời khi mắc các bệnh nam khoa.